Wanneer je je ogen opent, is de oorlog al begonnen. Het drama 'Koryo-Kitan Oorlog' begint niet met het proces van de koning en zijn onderdanen die zich voorbereiden op de oorlog, maar kijkt recht in de gezichten van de personages die "al in het midden van een verloren spel zijn gegooid". Mokjong, die als een marionet op de troon is gezet en vervolgens is afgezet door de intriges van Cheonchutaehu en Kim Chiyang, en Wang Sun, die onverwacht de keizer wordt en later Hyunjong zal worden. In de ogen van de nog geen twintigjarige jonge keizer lijkt de politieke situatie in het paleis niet op een ingewikkeld bordspel, maar eerder op een schaakbord waar hij de regels niet van kent, zonder iemand om hem te beschermen of een betrouwbare basis. Voor deze Hyunjong valt het nieuws als een bom dat een Kitan-leger van 400.000 man binnenvalt.
De onderdanen zijn allemaal zo bang dat ze hun mond houden. "Laten we de oorlog vermijden, laten we ons gezicht redden door een wapenstilstand te sluiten, laten we Gyeongju verlaten en naar het zuiden vluchten" zijn de meningen die als een waterval naar beneden komen. Op het moment dat de woorden "Als we het volk in de steek laten, kunnen we ons leven redden" de vergadering overspoelen, is er slechts één persoon die zijn stem in de tegenovergestelde richting verheft. De oude literator, Gang Gam-chan, die alleen maar rondzwerft in de grensgebieden. Hij zegt: "Een land dat de koning in de steek laat, wordt door niemand verdedigd" en pleit ervoor om Gyeongju tot het einde te verdedigen en de strijd met de Kitan aan te gaan. Net als de enige kapitein die op een schip dat aan het zinken is roept: "Verlaat het schip niet". Ondanks de blikken van de meerderheid, speelt hij met logica en overtuiging. Op dit moment definieert het drama nauwkeurig de relatie tussen de koning en de minister die zal volgen. De bange jonge keizer en de oude minister die naast hem stilzwijgend volhardt.
Zelfs terwijl Koryo met moeite een wapenstilstand met de Kitan sluit en naar vrede zoekt na de eerste invasie, is de binnenlandse situatie niet geruststellend. Door de staatsgreep van Gangjo verandert de koning, en er is een subtiele spanning tussen Cheonchutaehu, Kim Chiyang, de militaire macht van Gangjo en de nieuwe keizer Hyunjong. In plaats van de 'biografie van een grote held' die vaak in grote geschiedenisdrama's wordt gezien, is het begin van dit drama in één zin te beschrijven als "de chaotische lucht van een land dat op het punt staat te instorten". Het proces van de afzetting van Mokjong, de opstand van Gangjo en de ondergang van de macht van Cheonchutaehu gaan snel voorbij, maar wat er achterblijft is alleen gebroken vertrouwen en angst. Daarbovenop komt de oorlog.
Met de tweede invasie van de Yeo-Yo oorlog die officieel begint, verandert de toon van het scherm drastisch. De Kitan-ridders die naar Gyeongju oprukken, de soldaten die met hun paarden stof doen waaien, de brandende stadsmuren en de mensen die in paniek vluchten. Het drama herinnert ons herhaaldelijk en volhardend aan het feit dat oorlog geen glorieuze show is van een paar helden, maar een ramp die het leven van talloze onbekende mensen verwoest. Zal Gyeongju worden verdedigd of verlaten? Op dit kruispunt kiest Hyunjong uiteindelijk voor de vlucht, met het volk en het paleis achter zich. Deze keuze blijft een wond en een huiswerk, nee, een vloek die hem de rest van zijn leven zal achtervolgen. Gang Gam-chan verlaat de keizer niet. Hoewel sommigen het als laf beschouwen om de vluchtende koning te volgen, gelooft hij dat 'oorlog niet de koning redt, maar het land redt' en analyseert hij de situatie koel.
Wanneer de derde invasie aanbreekt, convergeert het verhaal naar de Slag bij Gyuju. In dit proces roept het drama de generaals van Koryo uit verschillende regio's op. Generaals die fel strijden tegen de Kitan aan de grens, lokale aristocraten, literatoren die conflicteren tussen de gematigde en de harde lijn, en zelfs de krachten die in oorlogstijd hun eigen belangen willen veiligstellen. Gang Gam-chan mobiliseert in deze complexe belangenstrijd strategie, diplomatie, overtuiging en dreiging om zijn troepen te verzamelen. Hij wordt niet alleen afgebeeld als een 'generaal die vanzelf komt', maar als een strateeg die vecht aan de frontlinie van de politiek.
Oorlog is niet alleen een glorieuze geschiedenis
Wat dit drama interessant maakt, is dat het enorme tijd investeert in 'de scènes van oorlog voorbereiden', net zozeer als in de gevechtsscènes. Hyunjong die het bevel geeft om troepen te mobiliseren, de mensen die uitgeput zijn door hongersnood en vluchtelingen die worden getroost, de ambtenaren die dag en nacht rennen om voedsel, paarden en pijlen te verkrijgen. De Slag bij Gyuju wordt gepresenteerd als het resultaat van al deze processen. Hoewel we al weten hoe de oorlog eindigt via geschiedenisboeken, richt het drama zich op de psychologie en keuzes van de personages die naar die conclusie toe werken. Daarom is de spanning tot vlak voor de Slag bij Gyuju lang en zwaar. Het is alsof een marathonloper zijn benen steeds zwaarder trekt vanaf 5 km voor de finishlijn. Het is beter om zelf het drama te volgen om te zien wie overleeft en wie waar valt. Dit werk laat je niet toe om te ontspannen met de gedachte "het is toch bekende geschiedenis", maar bouwt spanning op in elke scène.
Laten we nu de artistieke waarde van dit werk ontleden. 'Koryo-Kitan Oorlog' herstelt, als een speciale productie ter gelegenheid van de 50e verjaardag van KBS, de schaal van een goed uitgevoerd oorlogsgeschiedenisdrama. Het bestaat uit 32 afleveringen en behandelt intensief de tweede en derde Yeo-Yo oorlog die Koryo en Kitan gedurende 26 jaar voerden. Hoewel het al meerdere keren in andere geschiedenisdrama's is voorbijgekomen, brengt dit drama de oorlog zelf naar voren in de titel en graaft het diep in de vraag "hoe de gebeurtenis oorlog mensen en landen verandert".
De kracht van de regie komt voort uit de evenwichtige plaatsing van gevechten, politiek en leven. In grootschalige gevechtsscènes zoals de Slag bij Gyuju worden CGI, sets en figuranten volledig ingezet om de hoeveelheid troepen, de variabelen van het terrein en de effectiviteit van de strategie overtuigend te tonen. De scènes waarin de paarden rennen, de formaties die zich langs heuvels en rivieren vormen, en de tactiek om de vijand moe te maken door tijd te rekken en hen van achteren aan te vallen. Oorlog is niet alleen een strijd van vuurkracht, maar een strijd die gebruik maakt van het hoofd, en het is duidelijk dat het meer lijkt op een lang spel van Go dan op schaken. Tegelijkertijd toont het de "mensen wiens leven oorlog is geworden" door de paleizen, de regering, de vluchtelingen en de dorpen te doorkruisen. Dankzij deze ritme, ondanks de vele gevechtsscènes, is de vermoeidheid relatief minder. Het is alsof er af en toe een ballade tussen de heavy metal concerten door komt.
Het script volgt de psychologie van de personages vrij subtiel. Hyunjong is in het begin een jonge heerser die wordt heen en weer geslingerd door angst en schuldgevoel. Maar door de vlucht en de herhaalde oorlog leert hij wat de koninklijke positie inhoudt. In dat proces groeit hij uit tot een personage dat steeds realistischer en koeler keuzes kan maken. Net zoals de kinderen van het Stark-familie in 'Game of Thrones' veranderen door de winter, wordt Hyunjong ook gevormd tot een heerser door de strenge winter van de oorlog. Gang Gam-chan staat naast hem als "de volwassene die de juiste dingen zegt" zonder te wankelen. De relatie tussen deze twee gaat verder dan de eenvoudige relatie van loyaliteit en trouw, en breidt zich uit tot een relatie van mentor en leerling, en bondgenoten die elkaar laten groeien. Vooral wanneer de koning de beslissingen die hij moet nemen niet aan zijn onderdanen overlaat, maar tot het einde toe zelf wil uitspreken, staat Gang Gam-chan stilletjes opzij zodat die beslissing volledig de verantwoordelijkheid van de koning wordt. Deze details creëren de 'elegantie' die in dit drama voelbaar is.
Ook de bijpersonages zijn sterk. Figuren zoals Gangjo, Cheonchutaehu en Kim Chiyang worden niet als eendimensionale schurken geconsumeerd. Hun eigen verlangens naar macht en angsten, en hun vasthoudendheid om de orde die ze geloven te behouden, komen naar voren. De personages aan de Kitan-kant zijn hetzelfde. Ze worden niet alleen als "indringers" afgebeeld, maar als subjecten met trots en zelfrespect omdat ze de sterkste natie zijn. Dankzij deze beschrijving lijkt oorlog niet een strijd tussen goed en kwaad, maar een botsing van belangen en perspectieven.
Wil je de smaak van K-traditionele geschiedenisdrama ervaren?
Een andere reden waarom kijkers dit drama hoog waarderen, is de terugkeer van de 'smaak van traditionele geschiedenisdrama's'. In plaats van een weelderige romance of fantasie-instellingen, legt het verhaal de nadruk op de zware nationale geschiedenis en de morele dilemma's van de personages, wat recentelijk een bedreigde soort op de reguliere zenders is geworden. 'Koryo-Kitan Oorlog' lijkt deze dorst te stillen door de kwesties van oorlog, politiek, leiderschap en verantwoordelijkheid op de voorgrond te plaatsen. Als resultaat heeft het drama in de KBS Acteerprijzen 2023 meerdere prijzen gewonnen voor zowel het werk als de acteurs, waardoor het zijn gezicht redde.
Tegelijkertijd behoudt dit werk een houding die niet verleidt tot de 'narratief van overwinning'. Het is duidelijk dat Koryo de Kitan heeft overwonnen, maar het herhaalt de lichamen en puinhopen die achter de overwinning zijn achtergebleven, evenals het lijden van het volk. Zelfs Gang Gam-chan kijkt niet juichend naar het moment van overwinning, maar eerder naar de wonden die de oorlog heeft achtergelaten. Het richt zich meer op de kosten van de oorlog dan op de overwinning, net als 'Saving Private Ryan' of '1917'. Dit gevoel van balans prikkelt een kalme en volwassen patriottisme, anders dan 'nationale trots'.
Dat betekent echter niet dat er geen tekortkomingen zijn. Aangezien het een enorme tijd en personages behandelt, kunnen de eerste paar afleveringen de personages en machtsstructuren te complex aanvoelen. Voor kijkers die niet gewend zijn aan geschiedenisdrama's kan het enige tijd duren om te begrijpen "wie aan welke kant staat". Het is vergelijkbaar met de verwarring die je had bij het eerste seizoen van 'Game of Thrones' toen je Stark, Lannister en Targaryen moest onderscheiden. Bovendien, omdat het grote gevechtsscènes moet realiseren binnen een beperkt budget, kunnen in sommige afleveringen de beperkingen van CGI en compositie zichtbaar worden. Maar voor kijkers die zich concentreren op de relaties tussen personages en het verhaal, zullen deze technische beperkingen snel minder opvallen.
Laten we tenslotte nadenken over wie we dit werk zouden aanbevelen. Ten eerste, voor de generatie die vroeger genoot van traditionele geschiedenisdrama's zoals 'De Tranen van de Draak' of 'Taejo Wang Geon', zal 'Koryo-Kitan Oorlog' als een welkome terugkeer aanvoelen. Het verhaal van de koning en de minister, de onderdanen en het volk die in hun eigen posities nadenken en vechten, laat je opnieuw de dure tijden van overwinning en nederlaag ervaren.
Daarnaast wil ik dit drama ook aanbevelen aan mensen die geïnteresseerd zijn in de kwesties van leiderschap en verantwoordelijkheid. De groei van Hyunjong, de overtuigingen van Gang Gam-chan, en de ondergang van Gangjo en Cheonchutaehu komen allemaal neer op de vraag "welke keuzes maakt degene die de macht heeft". Hoewel het zich afspeelt tegen de achtergrond van oorlog, kan het uiteindelijk worden gelezen als een verhaal over de houding van degenen die organisaties en gemeenschappen leiden. Er zijn veel momenten waarop je aan de huidige politieke en sociale realiteit denkt. Het is vergelijkbaar met hoe Shakespeare's historische drama's de politiek van het Elizabethaanse tijdperk metaforisch weergaven.
Voor degenen die de geschiedenis die ze op school hebben geleerd te droog vonden, is dit ook een goede keuze. De Yeo-Yo oorlog, die in een enkele zin in de geschiedenisboeken voorbijging, komt naar voren als een verhaal van mensen met specifieke gezichten en stemmen, zweet en tranen. Na het kijken naar 'Koryo-Kitan Oorlog' zal je waarschijnlijk de neiging hebben om de pagina's van de Koryo-geschiedenis opnieuw open te slaan. En als er ooit een ander geschiedenisdrama over een andere tijd komt, zal er een referentiepunt zijn dat zegt: "maak het als dit werk". In die zin is dit drama niet alleen een oorlogdrama, maar biedt het ook een van de antwoorden op de vraag waar de toekomstige Koreaanse geschiedenisdrama's naartoe moeten. Net zoals 'Band of Brothers' de nieuwe standaard voor oorlogdrama's heeft gezet, markeert 'Koryo-Kitan Oorlog' een nieuwe benchmark voor Koreaanse geschiedenisdrama's.
