Campingstoelen worden neergezet langs de rivier naast het spoor. Vrienden van de club, die elkaar na 20 jaar weerzien, zijn van plan om oude herinneringen te delen. Terwijl de glazen rondgaan en oude popmuziek begint te spelen, komt er een man in een versleten pak, die wankelend de groep binnenloopt. Kim Young-ho (Seol Kyung-gu). Vrienden die ooit samen op de sluiter van de camera drukten, herkennen hem. Maar de aanblik van deze man lijkt wel een visualisatie van de woorden 'het leven valt uit elkaar'. Hij duwt plotseling mensen opzij en springt op het spoor. Terwijl de koplampen in de verte naderen, schreeuwt Young-ho naar de lucht.
Gekrijs, claxons en het gedreun van een stalen monster dat op volle snelheid nadert. De film 'Peppermint Candy' begint met de fatale catastrofe van een man en onderneemt vervolgens een gedurfde poging die zeldzaam is in de filmgeschiedenis. Het draait de tandwielen van de tijd achteruit.
De plek waar de trein voorbij raast, de tijd stroomt terug naar drie jaar geleden. In de lente van 1996 zien we Young-ho, die als verkoper bij een klein bedrijf nauwelijks het hoofd boven water kan houden. Hij herhaalt zijn woon-werkverkeer, maar zijn ogen lijken al op een uitgedoofde fluorescentielamp. De relatie met zijn vrouw is feitelijk beëindigd, en hij aarzelt niet om dronken een vrouwelijke collega te intimideren. De beledigingen die tijdens een bedrijfsfeestje naar voren komen en de overmatige woede die anderen ongemakkelijk maakt, definiëren Young-ho in deze periode als een man met oncontroleerbare emoties. Het publiek begint zich vanzelf de vraag te stellen: 'Was deze man vanaf zijn geboorte al een monster?'
We horen opnieuw het geluid van een trein, en de tijd glijdt naar de herfst van 1994. Het is een tijd waarin vastgoedspeculatie het land in zijn greep houdt. Young-ho probeert indruk te maken op zijn vrienden door een beetje geld te verdienen, maar er schuilt een vreemde leegte in zijn stem. Terwijl vastgoedtransacties misgaan en hij in conflict komt met zakenpartners, wordt hij steeds scherper en agressiever. Hij is nog niet volledig ingestort, maar zijn binnenste vertoont al scheuren in alle richtingen. De kernvraag is waar deze scheuren zijn begonnen.
In 1987, hoewel hij zijn uniform heeft uitgedaan, bevindt politieagent Kim Young-ho zich nog steeds in het hart van het systeem van staatsgeweld. In dat jaar, waarin de roep om democratisering de straten vulde, ontmoet hij als rechercheur studentenactivisten in de ondervragingskamer. Hij klimt op de tafel om zijn tegenstanders van bovenaf aan te kijken, en tussen collega's die marteling en mishandeling als een onderzoeksprotocol toepassen, wordt Young-ho de meest 'nauwkeurige' dader. De glinsterende stalen buis onder het fluorescentielicht, de druppels bloed op zijn handrug, het strakke gezicht van de verdachte. Deze scènes tonen aan hoe 'modelmatig' hij de openbare macht was. Maar zelfs als hij na het werk thuis tegenover zijn vrouw zit, kan hij uiteindelijk zijn mond niet openen. In plaats daarvan worden stilte, woede en plotselinge uitbarstingen zijn emotionele taal.
De tijd gaat opnieuw terug. In de lente van 1984, de jonge Young-ho met zijn nieuwe politie-insigne. Deze verlegen en onhandige jongeman is in het begin overweldigd door de ruwe methoden van zijn senioren. Maar hij leert snel dat hij zich moet aanpassen om te overleven in deze organisatie. Als je geweld afwijst, word je zelf het doelwit. In een organisatiecultuur waar bevelen en prestatiedruk met elkaar zijn vermengd, transformeert Young-ho in een 'goede politieagent'. Vanaf dat moment snijdt hij zijn emoties af om zichzelf te beschermen en verandert hij in een machine die alleen maar bevelen uitvoert.
Maar de wortels van al deze tragedie worden opnieuw onthuld met het geluid van een trein. In mei 1980 wordt Young-ho als soldaat in een vreemde stad ingezet. In de chaos van de confrontatie met demonstranten trekt hij onbedoeld de trekker over en komt in botsing met het leven van een meisje. Dat moment wordt in zijn geheugen gegrift als een onuitwisbaar litteken. De geur van pepermunt snoep die van de loop van het geweer waait, de scènes waarin bloed, tranen en zonlicht zich vermengen en in zijn herinnering stollen. Na dit voorval kan hij nooit meer terugkeren naar de 'oude Young-ho'.
De eindbestemming van de film, de tijd bereikt eindelijk de lente van 1979. Young-ho, een derdejaars middelbare scholier die geen soldaat, politieagent of kantoormedewerker is, staat met een camera aan de rivier. Het is de dag van de foto-clubuitstap. Daar glimlacht het meisje Yoon Soon-im (Moon So-ri) verlegen naar hem terwijl ze een witte rok draagt. Young-ho geeft de camera onhandig aan haar, en Soon-im haalt een pepermunt snoepje uit haar zak en geeft het in zijn hand. Op dat moment leek er een oneindige mogelijkheid tussen de twee te zijn. Maar het publiek weet al dat deze jongen uiteindelijk gedoemd is om op het spoor te roepen: "Ik wil terug!" De film staart hardnekkig naar deze kloof. De details van het einde blijven aan het publiek om zelf te verifiëren. Het belangrijkste is dat deze omgekeerde tijd het gewicht op onze harten opbouwt.
De tijd van het verleden die je leven heeft ondersteund
Deze film is opgebouwd uit zeven hoofdstukken die teruggaan van 1999 naar 1979. Elk hoofdstuk heeft een poëtische titel zoals 'Lente, de weg naar huis' en wordt omgeschakeld met het geluid van een trein die nadert. Dankzij deze structuur krijgen we de kans om de ondergang van een mens niet chronologisch te volgen, maar eerst de volledig vernietigde uitkomst te zien en vervolgens de oorzaak als een rechercheur terug te traceren. Net zoals in een CSI-drama, waar we eerst de plaats delict zien en dan de CCTV terugspoelen, ontdekken we puzzelgewijs waarom Young-ho zo'n gemene en gewelddadige man is geworden en op welk punt hij de onomkeerbare grens is overgestoken.
Naarmate de tijd teruggaat, wordt de toon van het scherm subtiel lichter en de gezichten van de personages worden steeds zachter. Young-ho in de late jaren '90 is een gebroken kantoormedewerker, een gescheiden man, een mislukte speculant die altijd in frustratie en vermoeidheid verkeert. Young-ho in de jaren '80 is een onderdeel van de staatsgeweldmachine. Maar Young-ho in '79 heeft een heldere blik en een onhandige lach. Regisseur Lee Chang-dong benadrukt deze gelaagde structuur door de menselijke binnenkant niet eenvoudigweg te reduceren. Iedereen was ooit iemand die van iemand hield, een jongen die droomde terwijl hij foto's maakte, en hij plaatst de mooiste scènes direct na de meest verschrikkelijke, als een wrede fabel.
Het personage Young-ho is zowel een individu als een allegorie van 20 jaar moderne Koreaanse geschiedenis. De lijn van de jeugd in '79 naar de soldaat in '80, de politieagent in '87 en de kantoormedewerker in het neoliberale systeem van de jaren '90 overlapt precies met de collectieve trauma's die de Koreaanse samenleving heeft doorgemaakt. Young-ho is zowel slachtoffer als dader van zijn tijd. Als soldaat en rechercheur heeft hij het leven van anderen verwoest, en de herinneringen aan dat geweld vernietigen uiteindelijk zichzelf. De film kijkt deze dualiteit recht in de ogen. Het blijft niet alleen bij het veroordelen van de moraliteit van de 'slechte individuen', maar brengt ook de systemen en tijden die zulke individuen massaal produceren voor het gerecht.
De titel 'Peppermint Candy' steekt daarom nog scherper in het hart. Peppermint Candy is het kleine witte snoepje dat Yoon Soon-im aan Young-ho gaf, en het is de geur van de eerste liefde en schuldgevoel die Young-ho zijn leven lang met zich meedraagt. Zoals de koude en zoete sensatie van pepermunt, maakt die herinnering zijn hart koud terwijl het tegelijkertijd de onomkeerbare verleden voortdurend oproept. In de film verschijnt pepermunt snoep soms achteloos, maar het functioneert voor het publiek als een soort alarmlicht. Het is een signaal dat er binnenkort weer een onomkeerbare keuze zal worden gemaakt.
Het meesterwerk van 'meester' Lee Chang-dong
De regie voegt de kenmerkende koude realisme van Lee Chang-dong samen met gedetailleerde symboliek. In plaats van de personages met lange takes te slepen, is de bewerkingsritme indrukwekkend door alleen te tonen wat nodig is en het vervolgens scherp te knippen. Vooral in de ondervragingskamer, op de militaire vrachtwagen en op het spoor worden de personages bijna in een vaste, onwrikbare compositie gevangen. De wanhoop en de dichtheid van het geweld zonder ontsnappingsmogelijkheden worden als een brandmerk op het netvlies van het publiek gedrukt. Aan de andere kant, in de scènes van het fotograferen aan de rivier of de clubbijeenkomst, wordt de lucht van de jeugd tot leven gebracht door flexibele camerabewegingen en natuurlijk licht. Zelfs op dezelfde locatie worden subtiel verschillende lichten en geluiden voor verschillende tijdstippen aangebracht, waardoor het publiek de textuur van de tijd met hun hele lichaam kan voelen.
Het acteerwerk van Seol Kyung-gu is de kern die deze film tot een mijlpaal in de Koreaanse filmgeschiedenis maakt. Een acteur die van een 40-jarige afgedankte man naar een 20-jarige frisse jongeman transformeert, overtuigt niet door make-up of speciale effecten, maar door de gewicht van zijn lichaam, stem en blik. Young-ho in '99 heeft zijn schouders laten hangen, zijn stappen zijn zwaar en zijn woorden zijn doordrenkt met berusting. Wanneer hij een student in de ondervragingskamer slaat, ziet hij al geen mens meer. Aan de andere kant is Young-ho in '79 onhandig in zijn spraak en kan hij niet goed in de ogen van de persoon die hij leuk vindt kijken. Het is een spectrum dat moeilijk te geloven is dat het dezelfde acteur is. Het lijkt wel alsof drie verschillende acteurs in een estafette hebben gespeeld. Yoon Soon-im, gespeeld door Moon So-ri, heeft niet veel schermtijd, maar is de bron van de koele lyriek die de hele film omhult. Haar glimlach en trillende stem blijven bij het publiek als een soort eerste liefde.
De politieke en sociale vragen die de film oproept zijn ook duidelijk. Het geweld dat door de soldaten, politieagenten, bedrijfsleiders en collega's wordt uitgeoefend, wordt altijd verpakt in de schijn van 'bevelen' en 'werk'. Young-ho had op elk moment kunnen kiezen, maar hij is ook iemand die niet kiest. Wanneer hij op de tafel staat en de verdachte van bovenaf aankijkt, wanneer hij met een geweer in de militaire vrachtwagen trilt, en wanneer hij naar een zakelijke bijeenkomst wordt gesleept en een onbekende glimlach moet opzetten, geeft hij beetje bij beetje zichzelf op. De film bewijst door de structuur van de tijdsreverse dat de som van deze opgave uiteindelijk explodeert in een schreeuw op het spoor.
De reden waarom dit werk tientallen jaren geliefd is, is omdat het niet alleen een simpele leegte achterlaat in de tragedie. Natuurlijk is het lichtjaren verwijderd van een 'happy ending'. Maar de jeugd aan de rivier die we aan het einde bereiken, werpt een vreemde vraag op voor het publiek. Als deze jongeman in een andere tijd was geboren, of als hij andere keuzes had kunnen maken, zou zijn leven dan anders zijn geweest? De film geeft geen gemakkelijke antwoorden. In plaats daarvan laat het elke kijker terugkijken op de tijd en keuzes die ze hebben gemaakt. In dat proces komen vragen op als 'Is er niet ook een kleine Young-ho in mij?' en 'Als ik op dat kruispunt een andere weg had gekozen, hoe zou ik dan nu zijn?'.
Als je de waarheid wilt zien die onder je hart verborgen ligt
Voor kijkers die gewend zijn aan lichte entertainment en snelle ontwikkelingen, kan 'Peppermint Candy' in het begin wat overweldigend zijn. Het is geen structuur waarin een gebeurtenis zich voordoet en uitleg volgt, maar het toont al een verwoeste uitkomst en dissecteert langzaam de oorzaak, wat concentratie vereist. Maar als je wilt getuigen hoe een mens samen met de tijd instort, wat hij verliest en wat hij uiteindelijk niet kan loslaten, dan is er zelden een film die zo verfijnd is.
Voor degenen die de moderne Koreaanse geschiedenis van de jaren '80 en '90 willen voelen met de temperatuur van emoties in plaats van nieuwsclips of schoolboeken, wordt dit werk een intense ervaring. Woorden zoals soldaten, demonstranten, ondervragingskamers en bedrijfsbijeenkomsten, en de puinhopen van het IMF, ademen niet als abstracte concepten, maar als de herinneringen van een mens. Zelfs voor generaties die die tijd niet direct hebben meegemaakt, biedt het een aanknopingspunt om te begrijpen waarom de generatie van hun ouders zo solide leek, maar ergens ook gebroken was.
Kijkers die graag diep in de emotionele lijnen van personages duiken, zullen moeite hebben om op te staan nadat de eindcredits zijn afgelopen. Het zonlicht aan de rivier, het stof op het spoor, de geur van pepermunt snoep die in de mond blijft hangen, blijven nog lang rondhangen. 'Peppermint Candy' zegt uiteindelijk dit: Iedereen heeft ooit op een bepaald moment willen roepen: "Ik wil terug!" Maar als er een film is die je de kans geeft om nog eens terug te kijken naar je leven en je tijd voordat je daadwerkelijk het spoor op loopt, dan is dat deze film.
